Przejdź do głównej zawartości

Metoda równych udziałów jest sprawiedliwą i proporcjonalną metodą liczenia głosów dla budżetów obywatelskich.

Preferencje wszystkich wyborców są uwzględniane w równym stopniu, a publiczne środki są efektywniej wykorzystywane.

Główne zalety

  • Lepiej odzwierciedla preferencje wyborców.
  • Matematyczne gwarancje sprawiedliwego i proporcjonalnego traktowania wyborów.
  • Z punktu widzenia wyborców nic się nie zmienia. Mogą głosować tak jak do tej pory (przez aprobaty, w skali, itp.)
  • Przypomina zrzucanie się na projekty, jest zatem intuicyjna i łatwa do zrozumienia.
  • Może być stosowana w budżetach obywatelskich o dowolnej skali.
  • Zwiększona przejrzystość: wyborcy mogą zobaczyć jak ich głos wpłynął na wybory.
  • Łatwa do zaprogramowania i wdrożenia.

opracowana i badana przez naukowców z uniwersytetów z całego świata

Logo: Uniwersytet WarszawskiLogo: CNRS, FranceLogo: University of TorontoLogo: AGH, KrakówLogo: ETH ZurichLogo: TU BerlinLogo: Uniwersytet Jagielloński

Miasta używające metody równych udziałów w 2023 roku

Budżet obywatelski pozwala mieszkańcom gmin aktywnie uczestniczyć w decyzjach budżetowych. Gmina przeznacza na ten cel część środków ze swojego budżetu. Każdy mieszkaniec może zgłosić propozycję projektu, a następnie odbywa się głosowanie. Zagłosować może każdy mieszkaniec gminy. W wyniku takiego głosowania wyłaniane są projekty, które zostaną zrealizowane przez gminę.

Głosowanie jest świetnym sposobem na zaangażowanie wielu obywateli w decyzje budżetowe. Jednak wynik takiego głosowania nie zawsze bywa sprawiedliwy. Dzieje się tak ponieważ wiele miast po prostu wybiera projekty z największą liczbą głosów. Efekt jest taki, że często wybieranych jest kilka podobnych projektów. Są to projekty, które są popularne wśród tej samej grupy wyborców. Głosy pozostałych wyborców są w efekcie pomijane.

Istnieje system głosowania, który jest bardziej sprawiedliwy i który prowadzi do bardziej reprezentatywnych wyników. Jest to
metoda równych udziałów.

— Karta do głosowania —Dostępny budżet 3 000 000Zagłosuj na co najwyżej 8 projektów
Rozbudowa publicznej biblioteki
Koszt: 200 000
Stojaki rowerowe wzdłuż głównych ulic
Koszt: 70 000
Sprzęt do ćwiczeń w parku
Koszt: 50 000
Dodatkowe publiczne toalety
Koszt: 600 000
Darmowy kurs języka obcego
Koszt: 100 000
Nasadzenia zieleni
Koszt: 800 000
Remont fontanny na rynku
Koszt: 65 000

Główna idea

W ramach obliczania zwycięskich projektów (dzieje się to wszystko automatycznie i wirtualnie, bez angażowania wyborców) dostępny budżet jest rozdzielany po równo pomiędzy głosujących. Każdy wyborca dysponuje więc na początku taką samą umowną kwotą. Następnie po kolei rozważamy projekty zaczynając od tych, które uzyskały najwięcej głosów. Projekt zostaje wybrany, jeżeli wyborcy, któzy zagłosowali na ten projekt dysponują taką kwotą, która pozwala pokryć jego koszt. Jeżeli projekt zostaje wybrany, to jego koszt dzielony jest po równo pomiędzy jego zwolenników. Można więc sobie wyobrazić, że zwolennicy projektu „zrzucają się” na niego i zostają z mniejszą ilością środków. W ramach kolejnych zakupów niektórzy wyborcy stopniowo tracą swoje umowne środki, aż w końcu nie mają ich wystarczająco dużo aby brać udział w kolejnych zrzutkach. W ten sposób głosy pozostałych wyborców, tych którzy nie mieli jeszcze wpływu na decyzje budżetowe, zaczynają być stopniowo brane pod uwagę.

Wyborca 1150 złWyborca 2150 złWyborca 3150 złWyborca 4150 złWyborca 5150 złWyborca 6150 złWyborca 7150 złWyborca 8150 złBudżet1200 złProjekt 1600 złProjekt 2250 złProjekt 3200 złProjekt 4150 złKrok 1: Budżet jest dzielony po równopomiędzy wyborcówKrok 2: Projekty są finansowane ze środków wyborców, którzy na nie głosowali

Z punktu widzenia wyborcy nic się nie zmienia: wyborca jedynie musi zagłosować na te projekty, które popiera. Wynik działania metody równych udziałów możemy obliczyć na komputerze, przy użyciu jednego z programów o otwartym kodzie źródłowym.

Co można znaleźć na tej stronie

O tej stronie

Polska wersja strony jest utrzymywana przez Piotra Skowrona (Uniwersytet Warszawski) i Dominika Petersa (CNRS, Université Paris Dauphine-PSL). Jej celem jest udostępnienie wiedzy na temat metody równych udziałów zainteresowanym obywatelom, urzędnikom i naukowcom.